Zdecydujemy jak rozwiniemy obszary wiejskie

Programy te będą współfinansowane ze środków krajowych, a kwoty i stawki współfinansowania będą ustanowione w ramach wieloletnich ram finansowych. Nowe przepisy dotyczące drugiego filara mają zapewnić podejście bardziej elastyczne niż obecne.

Środki nie będą już zaliczane na poziomie UE do „osi", z przyporządkowaniem minimalnej kwoty wydatków na każdą oś. Zamiast tego to państwa członkowskie/regiony będą decydować, jakie środki zastosować (i jak), aby osiągnąć cele ustanowione na bazie sześciu szeroko zakrojonych „priorytetów" oraz swoich bardziej szczegółowych „obszarach koncentracji" (podpriorytety), na podstawie solidnej analizy.

Sześć priorytetów obejmie: wspieranie przekazywania wiedzy i innowację; zwiększenie konkurencyjności wszystkich rodzajów rolnictwa oraz zrównoważoną gospodarkę leśna; promowanie organizacji łańcucha żywnościowego, w tym przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu oraz zarządzanie ryzykiem; odtwarzanie, ochronę i wzmacnianie ekosystemów; promowanie efektywnego gospodarowania zasobami i przejścia na gospodarkę niskoemisyjną; oraz zwiększanie włączenia społecznego, ograniczanie ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich.

Od państw członkowskich oczekuje się zasadniczo wydatkowania co najmniej 30 proc. środków przeznaczanych na rozwój obszarów wiejskich i pochodzących z budżetu UE na niektóre środki związane z gospodarką gruntami i przeciwdziałaniem zmianie klimatu, oraz co najmniej 5 proc. na działania w ramach podejścia LEADER. [Wspomniane 30 proc. obejmuje następujące środki: inwestycje w środki trwałe (tylko w przypadku inwestycji związanych z ochroną środowiska i przeciwdziałaniem zmianie klimatu); wszystkie środki związane z leśnictwem; płatności rolno-środowiskowe i płatności na rzecz klimatu; rolnictwo ekologiczne; płatności związane z programem Natura 2000 (z wyłączeniem płatności związanych z ramową dyrektywą wodną); oraz płatności na rzecz obszarów z ograniczeniami naturalnymi i innymi określonymi ograniczeniami.]
Polityka rozwoju obszarów wiejskich prowadzona będzie także w ścisłej koordynacji z innymi strategiami za pośrednictwem unijnych wspólnych ram strategicznych oraz umów o partnerstwie zawieranych na poziomie krajowym, obejmujących wszelkie rodzaje wsparcia z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFRROW, EFRR, Fundusz Spójności, EFS i EFMR w danym państwie członkowskim).

Środki krajowe:

Środki na rozwój obszarów wiejskich przyznane poszczególnym państwom członkowskim są uwzględnione w rozporządzeniu podstawowym, ale z możliwością dostosowania tych kwot za pomocą aktu delegowanego, jeśli będzie to konieczne ze względów technicznych lub przewidziane na podstawie oficjalnego aktu prawnego.

Stawki współfinansowania:

Maksymalny poziom dofinansowania ze strony UE wyniesie 85 proc. w regionach słabiej rozwiniętych, w regionach najbardziej oddalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego, 75 proc. w regionach w okresie przejściowym, 63 proc. w innych regionach w okresie przejściowym oraz 53 proc. w pozostałych regionach w przypadku większości płatności, przy czym poziom ten może być wyższy w przypadku środków wspierających przekazywanie wiedzy, współpracę, ustanawianie grup producentów oraz dotacji na podejmowanie działalności przez młodych rolników, jak również na projekty LEADER oraz wydatki związane ze środowiskiem oraz zmianą klimatu w ramach różnego rodzaju środków.

W nowym okresie kraje członkowskie/regiony będą też miały możliwość opracowania tematycznych podprogramów, by zwrócić szczególną uwagę na takie kwestie jak młodzi rolnicy, niewielkie gospodarstwa rolne, obszary górskie, kobiety na obszarach wiejskich, łagodzenie skutków zmiany klimatu/dostosowanie się do nich, różnorodność biologiczna oraz krótkie łańcuchy dostaw. W niektórych przypadkach dostępne będą wyższe poziomy wsparcia, w ramach niektórych podprogramów.

Uproszczony zestaw środków zostanie oparty na mocnych stronach środków dostępnych w obecnym okresie. Obejmować on będzie, między innymi:

 Innowacje: ten kluczowy element (a w szczególności planowane europejskie partnerstwo innowacyjne na rzecz wydajnego i zrównoważonego rolnictwa) będzie wspierany przy pomocy różnych środków w ramach rozwoju obszarów wiejskich takich jak: „przekazywanie wiedzy", „współpraca" i „inwestycje w środki trwałe". Partnerstwo będzie sprzyjać efektywnemu gospodarowaniu zasobami, wydajności oraz małej emisyjności, a także gospodarce rolnej i leśnej korzystnej dla klimatu/odpornej na jego zmianę. Powinno to zostać osiągnięte, między innymi, poprzez zacieśnienie współpracy między sektorem rolnictwa i badań naukowych w celu przyspieszenia procesu transferu technologii na rzecz rolników;

Wiedza - rolnictwo oparte na wiedzy: wzmocnione środki na rzecz usług doradztwa rolnego, związane również z łagodzeniem skutków zmiany klimatu i dostosowywaniem się do nich, z wyzwaniami w zakresie ochrony środowiska, z rozwojem gospodarczym, a także kształceniem;

 Restrukturyzacja gospodarstw rolnych/inwestycje/modernizacja: dotacje są nadal dostępne - czasem przy wyższym poziomie wsparcia, jeśli połączone są z projektami europejskiego partnerstwa innowacyjnego lub wspólnymi inicjatywami;

 Młodzi rolnicy - łączone środki mogą obejmować dotacje na rozpoczynanie działalności (do 70 tys. euro), ogólne inwestycje w środki trwałe, kształcenie i usługi doradcze;

 Drobni producenci rolni: wsparcie na rozpoczynanie działalności gospodarczej o maksymalnej wysokości 15 tys. euro na małe gospodarstwo rolne;

 Zestaw narzędzi zarządzania ryzykiem: fundusze ubezpieczeniowe i wspólnego inwestowania - w odniesieniu do upraw i zjawisk pogodowych, chorób zwierząt (obecnie dostępne na podstawie art. 68 w pierwszym filarze) - poszerzone w celu objęcia możliwości stabilizacji dochodu (co umożliwiałoby wypłacenie maksymalnie 70 proc. strat z funduszu wspólnego inwestowania w przypadku spadku dochodu o 30 proc.);

 Grupy/organizacje producenckie: wsparcie z tytułu ustanawiania grup/organizacji na podstawie planu operacyjnego, ograniczające się do podmiotów określonych jako MŚP;

 Płatności rolno-środowiskowe, płatności na rzecz klimatu: wspólne umowy, powiązanie z odpowiednimi szkoleniami/działaniami informacyjnymi, większa elastyczność przy przedłużaniu wstępnych umów;

 Rolnictwo ekologiczne: nowy odrębny środek na rzecz większej widoczności;

 Leśnictwo: zwiększone/uproszczone wsparcie w formie dotacji i rocznych płatności;

 Obszary górskie: w przypadku obszarów górskich i terenów rolniczych położonych powyżej szerokości geograficznej 62º N kwoty wsparcia mogą wynosić maksymalnie 450 euro na hektar (dotychczas 250 euro na hektar);

 Obszary z ograniczeniami naturalnymi i innymi określonymi ograniczeniami:
określenie na nowo obszarów z ograniczeniami naturalnymi na podstawie ośmiu kryteriów biofizycznych, które zaczną obowiązywać najpóźniej od 2018 r. Państwa członkowskie zachowują elastyczność w zakresie wyznaczenia maksymalnie 10 proc. powierzchni rolnej jako obszary z określonymi ograniczeniami w celu ochrony lub poprawy środowiska;

Współpraca: poszerzony zakres możliwości wspierania współpracy w dziedzinie technologii, środowiska i handlu (np. realizacja projektów pilotażowych, wspólne programy ochrony środowiska, rozwój krótkich łańcuchów dostaw, rozwój rynków lokalnych);

 Działalność pozarolnicza: dotacje na rozpoczęcie działalności oraz rozwój mikro- i małych przedsiębiorstw;

 Usługi podstawowe i odnowa wsi: inwestycje w infrastrukturę szerokopasmową i energię ze źródeł odnawialnych mogą być realizowane na większą skalę, a przenoszenie działalności/zmiana przeznaczenia budynków są obecnie objęte pomocą;

 LEADER: większy nacisk na pogłębianie świadomości oraz inne działania przygotowawcze w zakresie strategii; wspieranie elastyczności w zakresie łączenia z innymi funduszami na poziomie lokalnym, tj. współpraca na linii miasto-wieś. Uwaga: LEADER będzie obecnie wykorzystywany w ramach wspólnego podejścia do społecznościowego rozwoju przez następujące europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne: EFRR, EFS, EFMR i EFRROW.

Źródło:www.farmer.pl